COLLIMEREN VAN TELESCOOPSPIEGELS

. 

Vorige les mijn telescoop meegesjouwd naar mijn astro-goeroe zonder driepoot en montering, want die spiegels moesten hoognodig gecollimeerd worden, en het was toch zwaar bewolkt….

WAAROM IS DAT ZO BELANGRIJK ?

Als de spiegels niet perfect in lijn staan met het oculair, dan gaat dat behoorlijk ten koste van de scherpte en helderheid…..

Dat collimeren gebeurde met een Baader Lasercollimator, waarbij mij op het hart gedrukt werd dat zo’n apparaat een ‘must’ is. Broodnodig dus. Ik blijf maar kopen, en mijn vrouw vreest met grote vreze dat haar nieuwe lentegarderobe dit jaar niet door gaat…

In de instructies van mijn telescoop staat een ander verhaal, maar inderdaad.. met een lasercollimator een fluitje van een cent.. De collimator lijkt trouwens verdacht veel op een scheidsrechterfluitje..

Het collimeren gebeurt in twee logische opeenvolgende fasen:

1. Het perfect instellen van het kleine 45^O spiegeltje naar de holle telescoopspiegel, en als die perfect op het hart van de holle spiegel staat, dan…

2. Het perfect terugkaatsen van de laserstraal via het 45^O spiegeltje terug naar de collimator.

klik op de afbeelding voor vergroting

Fase 1

1. Plaats de collimator 1,25” in de oculair-ruimte (let op dat de collimator zeer voorzichtig behandeld wordt, omdat het kalibreren van een collimator geen sinecure is…)

2. Zet de collimator aan, en de straal wordt via spiegel 2 naar de hoofdspiegel gekaatst, waar je mogelijk ziet dat de straal niet midden in het rondje 3 komt….

3. Dat corrigeren door met het inbus-sleuteltje dat bij de telescoop hoort, de drie stelschroefjes van de houder 4 zodanig in te stellen, dat je het resultaat 5 krijgt…

4. Nu staat de kleine 45^O spiegel goed.

Fase 2

1. Je hebt kans dat de hoofdspiegel al perfect staat. In dat geval valt de laserstraal 1 weer mooi door het gaatje terug..

2. Is dat niet het geval, wat wel moet, dan kalibreer je de hoofdspiegel door eerst de langwerpige fixatiebouten 8 wat los te draaien en  de ‘dikkere’ bouten 7 zodanig te corrigeren, dat de straal weer perfect in de collimater 1 terug valt.

3. Nu draai je de fixatiebouten 7 weer vast en blijf er verder met je vingers van af.

Het kan heel goed gebeuren dat door transport of gesjouw je spiegels al snel weer afwijken.. of niet..

Maar zoals eerder gezegd.. Een fluitje van een cent…

Waar kun je o.a een collimator kopen ? 
Zoek hier onder assecoires bij "Stichting de Koepel" 

PLANISFEER roterende sterrenkaart (deel 1)

.

klik op de afbeelding voor vergroting

De Planisfeer bestaat al een poosje. De meest gelijkende voorganger van de huidige Planisfeer komt van de Schot James Ferguson die in 1757 een compacte sterrenkaart ontwierp met een roterende schijf bovenop. Het blijft verbijsterend, dat men in die tijd met zulke eenvoudige telescopen en zonder rekencomputer, een zo’n gedetailleerd hulpmiddel kon ontwikkelen.

De huidige Planisfeer, die door Rob Walrecht op de markt wordt gebracht is voor Nederland en België afgestemd op 52^o Noorderbreedte (bruikbaar tussen 47^o en 57^o NB). Maar geen ramp, want Rob ontwierp voor de fanatieke telescoopsjouwer een ris kaarten voor heel Europa !

Voor wie is die Planisfeer ?

Het antwoord is kort: Voor iedereen !!.
Iedereen kan op eenvoudige wijze, (zie de afbeeldingen onderaan) gebruik maken, om er achter te komen, naar welke sterren, sterrenbeelden of sterrengroepen hij/zij kijkt.

Een klein probleempje…. Buiten is het donker, dus een zaklampje, eventueel met rood afgeschermd is wel handig. Wit licht verblindt en dan duurt het weer een poosje voor je de sterren terugziet… De ‘echte amateurs’ zetten natuurlijk een Petzl op de kop. Wasda ? Je hebt er inmiddels met een rood neerklapbaar schermpje, die niet te prijzig zijn. Zie foto en ik kocht hem bij http://www.ikgaopreis.nl/

Maar….

De kaart kan voor veel meer doeleinden worden gebruikt. Om b.v. op basis van de referentiedata in de sterrengidsen qua declinatie en R.A (Right Ascension, oftewel ‘rechte klimming’) snel te lokaliseren. Zelfs het tijdstip van zonsopgang en zonsondergang is van dag tot dag te volgen. Duikje daar in, dan vind je bij Rob Walrecht de volgende mogelijkheden:-

HET ‘GEWONE’ OBSERVATIEWERK VOOR OOG EN VERREKIJKER

klik op de afbeelding voor vergroting

klik op afbeelding voor vergroting